Žale se na probleme sa psima lutalicama, a kasne s usvajanjem strateških dokumenata: Samo 6/25 opština usvojilo lokalni plan za kontrolu populacije pasa
Vlada Crne Gore je još 2021. godine usvojila Nacionalni program za kontrolu populacije pasa, kojim se preporučuje svim lokalnim samoupravama da najkasnije do drugog kvartala 2023. godine usvoje lokalne planove u skladu sa zakonskim okvirima i ovim Programom. Kako većina opština nije ispoštovala predviđeni rok, on je produžen do kraja četvrtog kvartala 2024. godine.
U cilju praćenja implementacije Nacionalnog programa, zatražene su informacije od svih opština u Crnoj Gori, a prikupljeni podaci ukazuju na neravnomjeran i spor napredak, uz izražene razlike u posvećenosti i stepenu realizacije među lokalnim samoupravama, od kojih je velika većina u zaostatku sa svojim obavezama. U međuvremenu, iz istih opština se često mogu čuti lamenti zbog problema sa psima lutalicama sa kojima se suočavaju, i velikih količina novca koji izdvajaju za odštete za ujede, ali kada je vrijeme za proaktivno i sistemsko djelovanje da bi se svi ovi problemi sanirali, reakcija izostaje.
Do danas, lokalne planove usvojilo je samo šest opština:
- Kolašin (prva opština koja je usvojila plan u februaru 2020, sa rokom važenja do 2025. godine), prije nego što je i Nacionalni program bio usvojen,
- Bijelo Polje, Nikšić, Rožaje, i Tivat (tokom 2024),
- Zeta (početkom 2025).
Pet opština se, prema njihovim riječima, nalazi u završnoj fazi usvajanja:
- Pljevlja su izradila lokalni plan u aprilu 2025,
- Bar je u maju 2025. pripremio nacrt lokalnog plana koji čeka javnu raspravu,
- Cetinje je završilo nacrt, dok je javna rasprava naredni korak,
- Herceg Novi je uputio nacrt Savjetu za zaštitu životinja, ali preporuke još nisu implementirane,
- Berane je sprovelo javnu raspravu u junu, a usvajanje se očekuje na narednoj sjednici Skupštine.
Tri opštine su započele pripreme za izradu lokalnih planova:
- Danilovgrad je u martu 2025. formirao radnu grupu, a izrada nacrta je u toku,
- Mojkovac je u aprilu 2025. otpočeo isti proces,
- Plužine se i dalje nalaze u pripremnoj fazi.
Tokom analize pojedinih lokalnih planova, identifikovana je zabrinjavajuća praksa kopiranja sadržaja između opština
Tri opštine (Gusinje, Tuzi i Šavnik) nisu preduzele nikakve aktivnosti, pri čemu iz opština Gusinje i Tuzi kažu da nisu ni bili upoznati sa obavezom izrade lokalnog plana.
Zabrinjava i to što šest opština (Andrijevica, Petnjica, Plav, Podgorica, Ulcinj i Žabljak) nije odgovorilo na više pokušaja komunikacije, čime je onemogućeno prikupljanje podataka o eventualnim aktivnostima.
U opštini Kotor, iako je prijedlog lokalnog plana izrađen, zbog političke situacije i neodržavanja sjednica lokalne skupštine, isti još nije usvojen. Slična situacija je i u Budvi, gdje je formiranje radne grupe u toku, ali dalji koraci izostaju.
Tokom analize pojedinih lokalnih planova, identifikovana je zabrinjavajuća praksa kopiranja sadržaja između opština, što dovodi u pitanje posvećenost i stručnost lokalnih službenika koji su radili na ovim strateškim dokumentima. Tako je na primjer:
- Rožaje u svom planu predvidjelo poboljšanje uslova u nepostojećem skloništu i jačanje tehničkih kapaciteta za smještaj pasa lutalica (slobodna zona), a prateći akcioni plan je gotovo identičan nikšićkom. Oni takođe navode da postojeće sklonište (koje ne postoji) ima ograničen kapacitet, pa je potrebno razmotriti i druge mogućnosti rješavanja problema kontrole populacije pasa.
- Berane takođe preuzelo dio sadržaja iz nikšićkog plana, uključujući navođenje Komunalnog DOO Nikšić i Radio-televizije Nikšić, kao i planove za izgradnju slobodne zone, bez ikakvog lokalnog konteksta. Takođe, kopiran je veliki dio kolašinskog plana i to bez ažuriranja i provjere aktuelnosti informacija.
Udruženje Korina poziva sve lokalne samouprave koje to još nisu uradile, da preuzmu odgovornost i u što kraćem roku pristupe izradi i usvajanju lokalnih planova, u skladu sa Nacionalnim programom, kako bi se obezbijedilo humano i održivo upravljanje populacijom pasa na cijeloj teritoriji Crne Gore, ali da to urade bez plagiranja i prepisivanja dokumenata od drugih lokalnih zajednica koje imaju svoje lokalne specifičnosti, probleme, resurse, ali i prioritete.
Korina | 19. 7. 2025.
